Geschiedenis
Geschiedenis van Kasteel de Renesse
Domein de Renesse kent een rijke geschiedenis. Kom je graag meer te weten? Neem dan zeker deel aan een rondleiding met één van onze gidsen in het kasteel. Zij nemen je graag mee op een reis door de tijd, om het heden en verleden van dit uniek erfgoed in Malle te ontdekken.
Willem van Berchem bouwde tussen 1431 en 1464 een kasteel te Oostmalle. Van deze burcht is echter niets bekend. De enige zichtbare overblijfselen zijn de donjon die nu het scharnierpunt vormt van het kasteel en de tornooibalk (deurkalf) die nu in de ridderzaal prijkt. Willems kleindochter Anna van Hamal huwde in 1501 Frederik van Renesse, afstammeling van het beroemde Zeeuwse geslacht en o.m. raadsheer van Keizer Karel V.
De Gelderse hertog Willem van Gulik kwam in opstand tegen keizer Karel V. Zijn troepen, geleid door de beruchte Maarten van Rossum, brandschatten de Kempen. Het dorp en het kasteel werden platgebrand in 1542. Slechts de slottoren en de kerktoren bleven overeind.
De oude toren werd in de hoefijzervormige dienstgebouwen geïntegreerd. Een brug verbond het Neerhof en het Opperhof. Het Herenhuis was een prachtig vierkant gebouw dat vier hoektorens met goudkleurige leien had. Bewoond door een familie met aanzien, lag het op de reisweg van heel wat groten der aarde. Als gasten noteren we Keizer Karel V, Margaretha van Parma, graaf en gravin van Egmont, Willem van Oranje en vele anderen.
Jans kleinzoon, Willem, was de laatste kasteelbewoner. Na zijn dood (in 1630) trok de familie rond 1635 naar Elderen in Limburg. Geleidelijk verviel het Herenhuis. Herstellingen bleven uit wegens geldgebrek. Legerinkwartieringen en de tand des tijds deden de rest. De dorpsschout Spirlet, vertegenwoordiger van de heer, trachtte de bezittingen zo goed mogelijk te beheren, echter zonder succes. Uiteindelijk werden het vervallen Opperhof en de kasteelhoeve volledig afgebroken.
In 1830 verkocht graaf Clement-Wenceslas de Renesse-Breidbach het kasteeldomein van Oostmalle aan burggraaf Léonard du Bus de Gisignies, commissaris-generaal van Nederlands Oost-Indië. Nadien werd hij door Willem I tot minister van staat benoemd.
Hij vormde het oude Neerhof om tot een leefbaar landhuis met grote ramen en binneninrichting in empirestijl. Hij breidde het omliggende domein uit en legde een typische Engelse tuin met merkwaardige exotische bomen, o.a. sequoia’s of mammoetbomen aan.
In 1896 huwde Isabelle, de enige dochter van de oudste du Bus-erfgenaam met Maximiliaan de Renesse-Breidbach. Kort na de geboorte van het zesde kind overleed Isabelle en hertrouwde de graaf met Godelieve, de enige dochter van de andere du Bus- erfgenaam. Zij kregen zeven kinderen. In 1920 verbouwde graaf Maximiliaan het kasteel in Vlaamse Neorenaissancestijl. De werken werden na afwerking van de rechtervleugel stopgezet. De 16de-eeuwse linkervleugel bleef gespaard, maar viel in onbruik.
Tijdens de beide wereldoorlogen namen de Duitsers hun intrek in het kasteel. Uit WOI stamt het verhaal van het beruchte kasteelspook. Een Duitse onderofficier pleegde een moord en zelfmoord en zijn geest blijft er rondwaren. In 1941 vernielden bommen een deel van de linkervleugel, waarbij een kind van het huispersoneel stierf. In 1944 werden er gewonde Engelse en Canadese soldaten geopereerd en verzorgd in het inderhaast opgezette veldlazaret.
Thierry, Jean en Frédéric de Renesse waren de laatste grafelijke bewoners van het kasteel. Graaf Thierry, zoon uit het eerste huwelijk van Maximiliaan de Renesse-Breidbach, volgde zijn vader op als burgemeester in 1933 en bleef dit, op zes jaar na, tot aan zijn dood in 1973. Na de dood van graaf Thierry de Renesse in 1973 raakte het kasteel in verval.
De gemeente kocht in 1983 27 ha van de familie de Renesse, waarvan nu 20 ha in beheer van Domein de Renesse vzw en 7 ha ter beschikking van voetbalvereniging KVC Oostmalle Sport.
In 1985 werd Domein de Renesse vzw opgericht, en volgden er verschillende restauratiefases om het kasteel terug in ere te herstellen. Vandaag is Domein de Renesse vzw uitgegroeid tot een bruisende socio-culturele vereniging met een hart voor erfgoed, natuur en cultuur. We willen bovendien de toeristische troeven van onze gemeente in de kijker zetten, en het kasteel verder in ere blijven herstellen met toekomstige restauratieprojecten.
